Həyatda Adəm övladına nə lazımdır?

İnsanın nəyə ehtiyacı varsa, tələbat adlanır. Bu tələbat hər an ən kiçik zamanda belə dəyişir. Həm də tələbat insanların həyat şəraitindən, təsərrüfatın inkişaf səviyyəsindən xeyli asılıdır.
   
Müasir insanların ilk tələbatı müxtəlif məqsədli əşyalardır. Bundan başqa insanın təbii ehtiyacları onun gündəlik yaşayış sahəsi ilə təmin olunmasını tələb edir. Maddi təminat insanın cəmiyyətdəki mövqeyinə müsbət təsir edir və insan cəmiyyətdə tanınmağa, dost-tanış qazanmaqla müəyyən dərəcəyə qalxmağa meyillənir. Bu halda insanın mənəvi aləmi zənginləşir, o, biliklərini artırmaqla yaradıcı fəaliyyətini genişləndirir.
   
İnsanların böyük əksəriyyəti halal zəhmətə meyillidir. Əlbəttə bütövlükdə cəmiyyətin mövcudluğu əməklə bağlıdır.
   
Elə insanlar var ki, əmək onlar üçün zərurətdir. Çünki onsuz dolana bilməzlər. Belələri həvəssiz, lakin zoran çalışmağa, əlləşib-vuruşmağa məhkumdurlar. Digər qrup insanlar isə əməyə sevinc, məhəbbət və ilham mənbəyi kimi yanaşır, qurduqları və yaratdıqları ilə mənəvi zövq alır.
 Görkəmli şəxsiyyətlərin, mütəfəkkirlərin fikrincə Adəm övladını (insanı) təkamüldə əmək ucaldıb və qəlibləşdirib. Məhz buna görə şüurlu insanın (homo sopiens) ümdə vəzifəsi tikmək, qurmaq və yaratmaq olmalıdır.
   
Çağdaş dövrün insanlarının hamısının əməyə olan tələbatı tam ödənilmir. Bəziləri halal zəhmətdən yayınmağı xoşlayır, digərləri bəyənmədikləri əməklə məşğul olmaq istəmir. Nəticədə işsizlər ordusu yaranır. Belə bir neqativ halın aradan qaldırılması ardıcıl və məqsədyönlü təbliğat tələb edir. Hər bir insan anlamalıdır ki, onun mövcudluğu və normal yaşaması məhz yaradıcı əməklə sıx bağlıdır. Bu haqda Həzrəti Əli (ə) on beş əsr öncə deyib: “Pak olan Allah öz bəndələrinə ixtiyar sahibləri olduqları halda əmr edib”.
   
Tələbat müəyyən həddə uyğun olmalıdır, israfçılığa yol vermək olmaz. Həyat fəaliyyətinin normal şərtləri cəmiyyətin hər bir üzvünün, deməli bütövlükdə cəmiyyətin özünün kompleks normalarına tam cavab verməlidir. Fərqi yoxdur bu zehni və ya fiziki əməkdir. Belə olan şəraitdə insan ali keyfiyyətlərə yiyələnir. Onda əməyə münasibət kamilləşir, biliyə meyillilik güclənir, nəhayət Həvva nənəmizin övladları gözəlliklərdən zövq almağa, onu lazımınca dəyərləndirməyə can atır.
     
Əgər insanın yeməyə, içməyə, pal-paltara, sığıncağa tələbatı müəyyən hədlə məhdudlaşırsa onun gözəlliyə, elmə-biliyə və yaradıcı fəaliyyətə marağının həddi-hüdudu yoxdur. Sadəcə olaraq bu həqiqəti dərk etmək lazımdır.
     
Əgər mədəniyyətin yüksəlməsi məhsuldar qüvvələrin inkişafına səbəb olursa, bu halda cəmiyyətin tələbatı da artır və təkmilləşir. İntellektual və sosial tələbatların miqyası genişlənir, yəni onların strukturunda keyfiyyət dəyişikliyi baş verir. Nəticədə cəmiyyətin inkişafı, tələbatın yüksəlməsi qanunu təbii axarı ilə davam edir.

Hazırda müstəqilliyini əldə etmiş ölkəmizdə sonuncunun qısa bir zaman kəsiyində özünü daha da qabarıq şəkildə biruzə verməsi çox sevindirici haldır. Bütün bunlar müasir, müstəqil Azərbaycan Respublikasının banisi Heydər Əliyevin və onun siyasi varisi Ali Baş Komandan, dünyanın siyasi elitasını qısa zaman kəsiyində heyrətə gətirməyi bacaran möhtərəm Prezidentimiz İlham Əliyevin məqsədyönlü və gərgin əməyinin nəticəsidir. Heydər Əliyev Fondunun, Birinci vitse-prezidentimiz Mehriban xanım Əliyevanın bu işdə zəhməti heç də az deyil. Təbii ki, bütün Azərbaycan xalqının, Dünya Azərbaycanlıların səyi və əzmi sayəsində...






Rəvvaq QURBANOV,
tədqiqatçı-psixoloq.шаблоны для dle 11.2