10 noyabr 2020-ci il tarixli Üçtərəfli Bəyənat
9-11-2023, 19:00. Разместил: admin44
2020-ci il 27 sentyabr tarixində Azərbaycan xalqı II Qarabağ Müharibəsinə başladı. 44 gün davam edən müharibədə xalqımız "Dəmir yumruq" ətrafında birləşdi və qalib gəldi. Döyüş meydanında məğlub olan və vəziyyətin getdikcə ağırlaşdığını görən Ermənistan rəhbərliyi dünya dövlətlərindən imdad diləməyə başlamışdı.
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev isə hərbi əməliyyatlara başlayandan dərhal sonra onu dayandırmağın yollarını açıq şəkildə bəyan etmişdi: Ermənistan öz silahlı qüvvələrini Azərbaycandan çıxarmalı, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü tanımalı, işğal edilmiş rayonların geri qaytarılmasının qrafikini təqdim etməlidir.
Noyabrın 8-də Vətən müharibəsində Azərbaycan Ordusunun şah əsəri Şuşa əməliyatı həyata keçirildi. Azərbaycanın igid oğulları misilsiz qəhrəmanlıq göstərib Şuşanı düşmən tapdağından azad etdilər. Şuşa işğaldan azad olunandan sonra artıq düşmən dərk etdi ki, bundan sonra müqavimət göstərmək heç bir əhəmiyyət kəsb etməyəcək. Çünki, bu düşmənə vurulan son zərbə idi. Təsadüfi deyil ki, noyabrin 10-da düşmən faktiki olaraq kapitulyasiya aktını imzaladı. Şuşanın azad edilməsi müharibənin taleyini həll etdi. Noyabrın 9-dan 10-na keçən gecə Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putin, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev və Ermənistan Respublikasının baş naziri Nikol Paşinyan arasında üçtərəfli bəyanat imzalandı. Hərbi əməliyyatlar dayandırıldı. Bu bəyanat Azərbaycanın qələbəsini, Ermənistanın isə məğlubiyyətini rəsmiləşdirən sənəd idi. 9 maddədən ibarət olan bəyanata əsasən işğalçı ölkə qoşunlarının Azərbaycanın digər işğal altındakı ərazilərindən- Ağdam, Kəlbəcər və Laçından çıxaracağını öz öhdəsinə götürürdü.Münaqişə zonasında isə Rusiya sülhməramlıları yerləşdirilməli və Sülhməramlı mərkəz yaradılmalı idi. İki dövlət arasında Laçın dəhlizi açıldı.Beləliklə, Azərbaycan II Qarabağ müharibəsində qalib dövlətlərin sırasına öz adını yazdırdı.
Razılaşmaya əsasən, daxili məcburi köçkünlər işğaldan azad olunmuş ərazilərə BMT-nin Qaçqınlar üzrə Ali Komissarlığının birbaşa nəzarəti altında geri qayıdır. Bu da o deməkdir ki, azərbaycanlı məcburi köçkünlər öz doğma torpaqlarına qayıdacaqlar.
30 ildir danışıqlar prosesində Ermənistan nail olmaq istədiklərinin heç birini əldə edə bilmədi, “Dağlıq Qarabağ”ın statusunun müəyyən edilməsi məsələsi arxivə getdi, “Dağlıq Qarabağ”da yeni erməni dövlətinin yaradılması planları pozuldu. Ermənistanın və onun havadarlarının işğala və tədricən Azərbaycan ərazilərinin ilhaqına əsaslanan planları alt-üst oldu. Regionda Azərbaycanın maraqlarına cavab verən yeni siyasi reallıq yarandı. Nəticədə Azərbaycan vətəndaşlarının 30 ilə yaxın davam edən torpaq həsrətinə son qoyuldu.
Müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Ordusu canı-qanı bahasına Ermənistan Ordusunun məğlubedilməzliyi barədə illərdir formalaşdırılmış mifi 44 günə dağıtdı, bütün qüvvələri Azərbaycan xalqının iradəsi ilə hesablaşmağa vadar etdi və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünü bərpa etdi. Ermənistanın silahlı qüvvələri qısa müddət ərzində darmadağın edildi. Bundan sonra Ermənistanın silahlı qüvvələrinə, dövlət olaraq Ermənistana özünü bərpa etmək üçün uzun illər lazım olacaq.
Bütün dünya gördü ki, Azərbaycan xalqı heç vaxt məğlubiyyətlə barışmayacaq və gec-tez öz amalına qovuşacaqdır. Prezident İlham Əliyevin son 17 ildə həyata keçirdiyi güclü dövlət, güclü ordu strategiyası torpaqlarımızın işğaldan azad olmasının ən başlıca səbəbidir.
Qarabağ Azərbaycandır!
Ağayeva Gülnar,
Dəlləkoba kənd E.Heybətov adına ümumi orta məktəbin Tarix müəllimi
"Yeni həyat" qəzeti,
www.yeniheyet.az
Вернуться назад