Cənub Qaz Dəhlizi Məşvərət Şurası çərçivəsində keçrilən içlasda prezdent İlham Əliyev iştirak etmişdir
- 7-02-2023, 09:33
- Maraqlı
- 0
- 187
“Cənub Qaz Dəhlizi” və “Yaşıl Enerji” layihələrinin məşvərət şuralarının iclasında çıxış edən Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev həm də Azərbaycanın bir tərəfdaş kimi layihədəki önəmini əks etdirirdi. Bəllidir ki, Rumıniya enerji təhlükəsizliyi məsələlərinə böyük diqqət yetirir. Məhz bu iki mühüm iclasın Rumıniyada qərarlaşdırılması da bunun nəticəsidir. Rumıniya ilə gələcək ümumi addımlar əlaqələndirmə nəticəsində atılacaqdır. Qloballaşan dünyada Enerji təhlükəsizliyi həqiqətən milli təhlükəsizlik məsələsidir. Enerji təhlükəsizliyi məsələlərinin hər bir ölkə üçün əhəmiyyəti daha da artır. Enerji daşınması və transferlər zamanı itkilərin minimuma endirilməsi üçün yeni marşrutların qurulması və yeni mənbələrin cəlb olunması ən önəmli məsələlərdəndir. Cənub Qaz Dəhlizi layihəsinin icrasında müəyyən yubanmalar oldu, lakin biz onu mümkün qədər tez başa çatdırmağa çox sadiq idik.
İndi isə biz artıq onun genişləndirilməsi haqqında danışırıq. Bu gün biz artıq TANAP-ın 16 milyard kubmetrdən 30 milyard kubmetrə qədər genişləndirilməsini nəzərdən keçiririk və TAP-ın 10 milyard kubmetrdən 20 milyard kubmetrə genişləndirilməsi haqqında danışırıq. Artıq günümüzdə Enerji təchizatının davamlı şaxələndirilməsi zəruridir. Azərbaycan buna hazırdır. Ona görə, əvvəlki illərdə birgə səylərimizlə görülmüş bütün işlər bu gün bizim səlahiyyətimizdədir və bizim heyətimiz daha da böyüyür. Bu da ixrac həcmini artıran ən əsas amil hesab olunur. İxrac 2021-ci ildə təxminən 19 milyard kubmetr, ötən il isə 22,6 milyard kubmetr olmuşdur. Cari ildə onun 24,5 milyard kubmetr olmasını gözləyirik. Bu, o deməkdir ki, Avropa Komissiyası ilə Anlaşma Memorandumu uğurla icra olunur. Azərbaycan nəinki hasilatı, o cümlədən ixracı artırır və həmçinin onun coğrafiyasını genişləndirir.
Avropaya qaz təchizatının artırılması ilə bağlı Avropa Komissiyası ilə imzalanmış Anlaşma Memorandumundan dərhal sonra Azərbaycandan daha çox qazın təchiz edilməsi məqsədilə əlavə imkanların yaradılması üçün fəal şəkildə işlər görülür. İtkilərin azaldılması proqramı, o cümlədən elektrik enerji və təbii qazın kombinasiyası əsasında daxili istehlak proqramı üzərində işlər aparılır. Azərbaycan son illərdə bütün bu sahədəki proqranlarda yüklü miqdarda pay sahibidir. Bu gün Xəzər dənizində külək enerjisi potensialı 157 qiqavatdır. Quruda isə külək və günəş enerjisi potensialı 27 qiqavatdır. Vətən müharibəsi nəticəsində işğaldan azad edilmiş ərazilərdə külək və günəş enerjisi potensialı 10 qiqavatdan çoxdur. Hazırda 500 meqavatlıq günəş enerjisi stansiyasının tikilməsinə dair danışıqlar aparılır. Bu yolda təbii ki, əməkdaşlıqlar önəm kəsb edir. Potensialın artırılması və dinamik inkişafın sürtətlənməsi üçün Beynəlxalq maliyyə qurumları ilə əməkdaşlıq davam olunmalıdır. Türkiyə, Gürcüstan, Yunanıstan, Bolqarıstan, Albaniya, İtaliya, Rumıniya, Moldova və Macarıstan hökumətləri layihədə fəal iştirak edirlər.
Avropa Komissiyası, həmçinin ABŞ və Böyük Britaniya hökumətləri layihəyə davamlı dəstək göstərir, eləcə də investisiya və maliyyə imkanları da daxil olmaqla geniş əməkdaşlıq üçün güclü bünövrə təmin edirlər. Bu gün yaxşı haldır ki, aparıcı maliyyə qurumları layihələrə maraq göstərir. Bunlar Dünya Bankı, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı, Avropa İnvestisiya Bankı, Asiya İnfrastruktur və İnvestisiya Bankı, Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasıdır. Yaşıl enerji layihələri haqqında danışarkən cənab Prezident Azərbaycanda bu məsəələ üzrə aparılan proseslərə diqqət çəkdi. Bildirildi ki, Azərbaycanda “Masdar” və “ACWA Power” kimi investorlarla birlikdə günəş və külək enerjisinin istehsalı ilə bağlı iki sərmayə layihəsi həyata keçirilir. Bu layihələrin ümumi həcmi 470 meqavatdır. Həmçinin bu yaxınlarda BP şirkəti ilə birlikdə bir layihənin icrasına başlayacağıq. Bu, işğaldan azad olunmuş Cəbrayıl rayonunun ərazisində inşa ediləcək 240 meqavatlıq elektrik stansiyası olacaqdır. Həmçinin bizim müxtəlif formatlarda və müxtəlif ölkələrlə birgə həyata keçirdiyimiz bütün layihələr – istər Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft boru kəməri, istər Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz boru kəməri, istərsə də Cənub Qaz Dəhlizi – hamısı uğurlu olmuşdur. Bundan sonra da Avropa qitəsində həm təbii qaz, həm də bərpaolunan enerji istehsalı ilə bağlı gələcək planlarımız uğurlu olacaqdır. Bunun üçün işimizi komanda şəklində davam etdirməli, bir-birimizi davamlı surətdə dəstəkləməliyik.
Məhəmməd Hüseynov
“Masallı Gənclər Evi” SXM-nin dərnək rəhbəri
"Yeni həyat" qəzeti,
www.yeniheyet.az