• Masallıda çox zəhmətkeş, vətənpərvər, həqiqi Azərbaycan vətəndaşları yaşayır...
  • Heydər Əliyev
  • RU
  • EN
  • » » Kartof güvəsinin risk təhlili hazırlanıb

    Kartof güvəsinin risk təhlili hazırlanıb

    • 23-04-2022, 09:40
    • Aqrar
    • 0
    • 178

    Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən kartof güvəsinin ekspress risk təhlili hazırlanıb və xidməti istifadə üçün Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinə təqdim edilib.

    İnstitutun İctimaiyyətlə əlaqələr və maarifləndirmə departamentindən verilən məlumata görə, sənəddə Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun Mərkəzi Fitosanitar laboratoriyasına 2019-cu ildə daxil olan nümunələrin 3-də, 2020-ci ildə 2 nümunədə, 2021-ci ildə 24 nümunədə, 2022-ci ildə isə 1 nümunədə kartof güvəsinin aşkarlandığı, həmçinin son illər Samux, Şəmkir, Tovuz, Cəlilabad, Masallı, Lənkəran və Astara rayonlarında kartof güvəsinə rast gəlindiyi qeyd olunur.

    Kartof güvəsi 1873-cü ildə kartofun mənşə mərkəzi olan Cənubi Amerikanın tropik dağlıq bölgələrində yayılıb. EPPO-nun A2 siyahısından silinməsinə baxmayaraq, kartof güvəsi Rusiya və digər keçmiş sovet respublikalarında karantin zərərvericisi hesab olunur. İlk dəfə SSRİ-də 1938-ci ildə Gürcüstan ərazisində Potidə təyin edilib, lakin iki il ərzində zərərverici tamamilə məhv edilib. Kartof güvəsi kosmopolit növ olduğundan xüsusən də, sahib bitkiləri olan bölgələrdə Ukrayna, Moldova, Rusiya, Gürcüstan, Azərbaycan, Əfqanıstan, İran, İraq, Koreya, Çin, Pakistan, Türkiyə və s. ölkələrdə geniş yayılıb.

    Kartof güvəsinin əsas sahib bitkiləri kartof, pomidor və tütün bitkiləridir. Bunlardan əlavə badımcan, bibər, şəkər çuğunduru və s. bitkiləri də sirayətləndirir. Güvə ən çox kartof bitkisinə ziyan vurur, zərərverici 25-80 faiz məhsul itkisinə səbəb olur. Kəpənəklər erkən yazda qısa məsafələrə uçmaqla yayılır, anbar və digər saxlanma yerlərində ilboyu çoxala bilirlər. Zərərverici yumurta, sürfə və pup mərhələsində yoluxmuş kartof yumrularının daşınması və əkilməsi yolu ilə də yayılır.

    Araşdırmalara görə, güvə ildə 3-8 nəsil verir. Hindistanda ildə 13-ə qədər, Azərbaycanda isə il ərzində 5-6 nəsil verməsi ehtimal edilir.
    Güvənin anbarlarda yaşaması üçün kifayət qədər yüksək temperatur varsa, kök yumrularının sirayətləndiyini aşkar etmək üçün həmin sahədə müntəzəm yoxlamalar aparılmalıdır. Kartof anbarlarında saxlanılan sağlam kartof yumrularının sirayətlənməsinin qarşısını almaq üçün anbarın pəncərələrinə güvələrin keçməməsi üçün qoruyucu tor bərkidilməsinə, anbara sirayətlənmiş kartof kisələrinin və bitki materiallarının qoyulmamasına, anbar boşaldıqdan sonra təmizlənməsinə və fumiqasiyasına diqqət yetirilməlidir. Bu zərərverici 10ºC-dən aşağı temperaturda inkişaf etmədiyi üçün həmin depolarda hər hansı fumiqasiya prosesinin aparılmasına ehtiyac yoxdur.


    "Yeni həyat" qəzeti,
    www.yeniheyet.azшаблоны для dle 11.2
    DİGƏR XƏBƏRLƏR
    XƏBƏR LENTİ
    1. 10:45 100 ilin işığı
    2. 09:52 Prezident İlham Əliyevin cari ilin 28 may tarixində Laçın şəhərinə getmişdir
    3. 20:20 28 may -Müstəqillik Gününə həsr edilmiş ekskursiya
    4. 17:43 Maliyyə göstəricisi
    5. 14:40 Prezident İlham Əliyevin Moskvada Rusiya Federasiyasının Prezidenti ilə görüşü olmuşdur
    6. 10:47 Prezident İlham Əliyev Laçın şəhərində səfərdə olmuşdur
    7. 15:34 Prezident İlham Əliyev Ali Avrasiya İqtisadi Şurasının iclasında iştirak etmişdir
    8. 10:45 Prezident İlham Əliyevin cari ilin 28 may tarixində Laçın şəhərində çıxışı ilə əlaqədar
    9. 15:31 Moskvada Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putinlə görüşü olub
    10. 15:59 Masallıda avtomobildən 7 kiloqram narkotik vasitə aşkarlanıb
    11. 15:57 Masallıda avtomobil kanala aşıb, sürücü ölüb
    12. 15:29 Azərbaycanın Avrasiya İqtisadi Birliyi ilə əlaqələri yüksək dinamika ilə inkişaf edir.
    13. 00:30 “Müstəqil dövlət, müstəqil xalq”
    14. 23:30 Narkomaniyanın fiziki, mənəvi və sosial fəsadları
    15. 23:30 Heydər Əliyev Mərkəzində “28 may - Müstəqillik Günü” münasibəti ilə tədbir keçirilib
    16. 10:20 Prezident İlham Əliyev  Azərbaycan- Litva biznes forumunda iştirak etmişdir
    17. 19:20 Şəhid Araz Seyfullayevin xatirəsi anılıb
    18. 18:55 Masallıda 2023-cü ilin iyun ayına olan səyyar görüş - qəbulları barədə
    19. 18:00 E.H.Axundovanın 2-ci dərəcəli “Vətənə xidmətə görə” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Prezidentinin Sərəncamı
    20. 17:15 Heydər Əliyev Mərkəzində “Heydər Əliyev İli” çərçivəsində “Nə? Harada? Nə zaman?” intellektual yarışı keçirilib
    21. 17:09 Masallıda “Nə? Harada? Nə zaman?” intellektual yarışının qalibləri müəyyənləşib
    22. 09:21 Masallıda zəlzələ olub
    23. 21:40 Azərbaycan Prezidentinə yazırlar
    24. 20:42 Heydər Əliyev irsinin öyrənilməsi
    25. 20:39 Vətənin qələbə rəmzi şəhidlər
    26. 20:38 “Açıq qapı” günləri
    27. 20:35 “Azərbaycanın müstəqillik savaşı” başlıqlı tarix dərsi keçirildi
    28. 20:33 Masallı Rayon İcra Hakimiyyətində könüllülərə sertifikatlar təqdim edildi
    29. 20:31 Masallı Rayon İcra Hakimiyyəti və Azərbaycan Texniki Universiteti arasında müqavilə bağlanmışdır
    30. 20:28 RİH Başçısı 24.05.2023-cü il tarixdə Ninəlov kənd sakinləri ilə görüşdü
    31. 23:30 Mədəni irsin nəsildən nəsilə ötürülməsi
    32. 17:46 Azərbaycan Prezidentinə yazırlar
    33. 17:43 Masallıda I qrup əlil ailəsi mənzillə təmin olundu
    34. 17:41 Viləş kəndində şəhidin adına olan məktəbin akt zalı istifadəyə verildi
    35. 17:38 Masallıda 38 km-lik yola asfalt döşənir
    36. 20:24 Masallıda ilə “Heydər Əliyev ili” nə həsr olunmuş şahmat üzrə rayon birinciliyi
    37. 20:20 Heydər Əliyev Mərkəzinə ekskursiya
    38. 08:21 Mahmudavarda yaşıl çay yarpağı yığılır
    39. 10:14 Ümummilli Lider Heydər Əliyevin 100 illik yubileyi ilə əlaqədar ağacəkmə aksiyası
    40. 10:08 BDU-nun Ulu Öndərin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş konfransı - Masallıda
    «    İyun 2023    »
    BeÇaÇCaCŞB
     1234
    567891011
    12131415161718
    19202122232425
    2627282930 
    DÜNYA XƏBƏRLƏRİ