• Masallıda çox zəhmətkeş, vətənpərvər, həqiqi Azərbaycan vətəndaşları yaşayır...
  • Heydər Əliyev
  • RU
  • EN
  • » » Kartof güvəsinin risk təhlili hazırlanıb

    Kartof güvəsinin risk təhlili hazırlanıb

    • 23-04-2022, 09:40
    • Aqrar
    • 0
    • 239

    Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən kartof güvəsinin ekspress risk təhlili hazırlanıb və xidməti istifadə üçün Qida Təhlükəsizliyi Agentliyinə təqdim edilib.

    İnstitutun İctimaiyyətlə əlaqələr və maarifləndirmə departamentindən verilən məlumata görə, sənəddə Qida Təhlükəsizliyi İnstitutunun Mərkəzi Fitosanitar laboratoriyasına 2019-cu ildə daxil olan nümunələrin 3-də, 2020-ci ildə 2 nümunədə, 2021-ci ildə 24 nümunədə, 2022-ci ildə isə 1 nümunədə kartof güvəsinin aşkarlandığı, həmçinin son illər Samux, Şəmkir, Tovuz, Cəlilabad, Masallı, Lənkəran və Astara rayonlarında kartof güvəsinə rast gəlindiyi qeyd olunur.

    Kartof güvəsi 1873-cü ildə kartofun mənşə mərkəzi olan Cənubi Amerikanın tropik dağlıq bölgələrində yayılıb. EPPO-nun A2 siyahısından silinməsinə baxmayaraq, kartof güvəsi Rusiya və digər keçmiş sovet respublikalarında karantin zərərvericisi hesab olunur. İlk dəfə SSRİ-də 1938-ci ildə Gürcüstan ərazisində Potidə təyin edilib, lakin iki il ərzində zərərverici tamamilə məhv edilib. Kartof güvəsi kosmopolit növ olduğundan xüsusən də, sahib bitkiləri olan bölgələrdə Ukrayna, Moldova, Rusiya, Gürcüstan, Azərbaycan, Əfqanıstan, İran, İraq, Koreya, Çin, Pakistan, Türkiyə və s. ölkələrdə geniş yayılıb.

    Kartof güvəsinin əsas sahib bitkiləri kartof, pomidor və tütün bitkiləridir. Bunlardan əlavə badımcan, bibər, şəkər çuğunduru və s. bitkiləri də sirayətləndirir. Güvə ən çox kartof bitkisinə ziyan vurur, zərərverici 25-80 faiz məhsul itkisinə səbəb olur. Kəpənəklər erkən yazda qısa məsafələrə uçmaqla yayılır, anbar və digər saxlanma yerlərində ilboyu çoxala bilirlər. Zərərverici yumurta, sürfə və pup mərhələsində yoluxmuş kartof yumrularının daşınması və əkilməsi yolu ilə də yayılır.

    Araşdırmalara görə, güvə ildə 3-8 nəsil verir. Hindistanda ildə 13-ə qədər, Azərbaycanda isə il ərzində 5-6 nəsil verməsi ehtimal edilir.
    Güvənin anbarlarda yaşaması üçün kifayət qədər yüksək temperatur varsa, kök yumrularının sirayətləndiyini aşkar etmək üçün həmin sahədə müntəzəm yoxlamalar aparılmalıdır. Kartof anbarlarında saxlanılan sağlam kartof yumrularının sirayətlənməsinin qarşısını almaq üçün anbarın pəncərələrinə güvələrin keçməməsi üçün qoruyucu tor bərkidilməsinə, anbara sirayətlənmiş kartof kisələrinin və bitki materiallarının qoyulmamasına, anbar boşaldıqdan sonra təmizlənməsinə və fumiqasiyasına diqqət yetirilməlidir. Bu zərərverici 10ºC-dən aşağı temperaturda inkişaf etmədiyi üçün həmin depolarda hər hansı fumiqasiya prosesinin aparılmasına ehtiyac yoxdur.


    "Yeni həyat" qəzeti,
    www.yeniheyet.azшаблоны для dle 11.2
    DİGƏR XƏBƏRLƏR
    XƏBƏR LENTİ
    1. 15:01 Masallıda 2023-cü ilin dekabr ayına olan səyyar görüş - qəbulları barədə
    2. 09:53 Beynəlxalq axtarışda olan şəxs Livanda tutularaq Azərbaycana ekstradisiya edilib
    3. 09:40 Zirvə görüşü ölkələrimiz arasında iqtisadi əməkdaşlığın daha geniş formatda inkişafına yol açacaq
    4. 18:38 Baş Prokurorluq: 378 ədəd ağacın qanunsuz kəsilməsi ilə bağlı cinayət işi başlanılıb
    5. 18:35 Yaxın gələcəkdə təbii fəlakətlərin sayı artacaq
    6. 18:27 Azad olunmuş ərazilərdə karbon neytrallığı zonasının yaradılması əsas hədəflərdən biridir
    7. 18:20 Qarabağ Universiteti yaradılır
    8. 17:00 İştirak etdiyi bütün beynəlxalq platformalarda Azərbaycan ən fəal mövqelərdən çıxış edir
    9. 13:00 Baş nazirdən dərman vasitələri ilə bağlı qərar
    10. 22:30 Bakıda –SPECA-nın iştirakçı ölkələrinin dövlət və hökumət başçılarının Zirvə görüşü keçrilmişdir
    11. 09:25 İraq və Azərbaycan İslam Əməkdaşlıq Təşkilatında hər zaman bir-birinı dəstəkləyir
    12. 09:06 25 Noyabr - Kəlbəcər Şəhəri Günüdür
    13. 23:00 Prezident İlham Əliyevin SPECA-nın açlışında çıxış etmişdir.
    14. 18:30 İraq və Azərbaycan beynəlxalq təsisatlarda hər zaman həmrəylik nümayiş etdirir
    15. 10:00 25 noyabr-Kəlbəcər şəhər günü
    16. 23:00 İraq və Azərbaycan müxtəlif beynəlxalq təsisatlarda hər zaman həmrəylik nümayiş etdirir
    17. 19:30 Zəngin təbiətli Kəlbəcər
    18. 23:00 Kəlbəcər – erməni vəhşiliklərinin daha bir şahidi
    19. 20:01 Masallıda “uşaqların sağlam və rasional qidalanması” mövzusunda tədbir
    20. 19:41 Rusiyada Atropatena dövrünə aid küp qəbir haqqında məqalə çap olunub
    21. 20:57 RİH Başçısı 23.11.2023-cü il tarixdə Çaxırlı ərazisinin sakinləri ilə görüşdü
    22. 20:51 Masallıda azad olunmuş Şəhərlərin Günü münasibəti ilə ümumrayon tədbiri
    23. 20:49 Ninalov kəndində yeni çəkilmiş qaz xəttinin açılışı mərasimi
    24. 20:46 RİH Başçısı 21.11.2023-cü il tarixdə Təzəkənd ərazisinin sakinləri ilə görüşdü
    25. 14:17 Yeni Azərbaycan Partiyasının konfransı
    26. 14:14 Azərbaycanı inkişafına aparan yol
    27. 14:28 20 noyabr-Ağdam şəhəri günüdür
    28. 23:00 Ülu öndərin siyasi kursunu davam etdirən Yeni Azərbaycan Partiyası
    29. 21:30 “Ağdam” – işıqlı şəhər
    30. 23:30 Heydər Əliyev siyasi kursunu davam etdirən Yeni Azərbaycan Partiyası
    31. 15:19 20 noyabr Ağdam şəhəri günüdür
    32. 21:06 Ramilli torpağım Vətəndir indi
    33. 15:16 İşğalçı Ermənistan Ağdam rayonunda coğrafi adların dəyişdirilməsi, mülkiyyətin talan edilməsi və ərazilərin yandırılması kimi ağır cinayətlər törədib
    34. 12:09 DİQQƏT!   DİQQƏT!            
    35. 10:34 Bağça müəllimlərinin işə qəbulu üzrə test imtahanı keçirilir
    36. 10:32 94 nəfər Zabuxa yola salınır
    37. 09:26 Birinci xanım Mehriban Əliyevanın “Fələstin üçün tək ürək” toplantısının iştirakçılarına müraciəti
    38. 09:16 Viləş kəndində Vətən Müharibəsi Qəhrəmanı, şəhid gizir İntiqam Əsgərlinin anım mərasimi keçirilib
    39. 16:51 RİH Başçısı 15.11.2023-cü il tarixdə Hişkədərə ərazisinin sakinləri ilə görüşdü
    40. 23:00 Sarıcəfərli kənd ümumi orta məktəbinin açılışı
    «    Noyabr 2023    »
    BeÇaÇCaCŞB
     12345
    6789101112
    13141516171819
    20212223242526
    27282930 
    DÜNYA XƏBƏRLƏRİ