Hər bir halda Azərbaycan öz nüfuzunu dünya arenasında müdafiə etmək və daha da artırmaq iqtidarındadır
- 6-02-2024, 11:01
- Maraqlı
- 0
- 133
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev fevralın 1-də Parlamentlərarası İttifaqın Baş katibi Martin Çunqonqu qəbul edib. Prezident İlham Əliyevin Parlamentlərarası İttifaqın Baş katibi Martin Çunqonqu qəbul edərkən xüsusi məsələlərə toxunub ki, bunların başında, hazırda Cənubi Qafqazda yaranmış və yenicə sonlanmağa yaxın olan qeyri-stabil vəziyyətin səbəb və səbəbkarları dayanır. Cənab Prezident qeyd edib ki, Minsk qrupu 28 il ərzində münaqişənin həlli prosesi ilə “məşğul” olsa da heç bir nəticə əldə edilməmişdir. Münaqişənin həlli adı ilə dəstək istəsək də Azərbaycan torpaqları işğaldan azad olunmadı və məcburi köçkünlərin geri qayıtması təmin edilmədi. Çünki, bu zaman kəsiyində Minsk qrupu tərəfindən Ermənistana heç bir təzyiq göstərilmədi və müvafiq sanksiyalar tətbiq olunmadı. Bütün bu boş fəaliyyətdən cana doyan Azərbaycan 2020-ci ilin sentyabrında dünyanı ədalət anlayışı ilə tanış etməyə, qələmlə bərpa olunmayan haqqın qanla bərqarar ola biləcəyinə inandırmağa və bunu sübut etməyə qərar verdi. Beləliklə 44 günlük Vətən müharibəsi başa çatandan sonra Azərbaycan regionda sülh gündəliyinin təşəbbüskarı olaraq Ermənistanla sülh müqaviləsinin imzalanması təklifi ilə çıxış edib. Amma Ermənistan tərəfindən buna adekvat reaksiya verilmədi. Ona görə də Azərbaycan sülh müqaviləsinin əsaslarını təşkil edən beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə uyğun olaraq 5 prinsip irəli sürdü ki, bunun əsasında da sülh müqaviləsi üzrə danışıqlar prosesinin təşəbbüskarı Azərbaycan olub. Bundan əlavə üçtərəfli Bəyanat çərçivəsində Ermənistanın üzərinə düşən bir sıra öhdəliklər yerinə yetirilmirdi. Son 3 il ərzində rəsmi İrəvan Azərbaycanın Qarabağ bölgəsində separatizmi maliyyə, hərbi və digər vasitələrlə dəstəkləməyə davam edirdi. Bu da Antiterror tədbirlərini qaçılmaz etdi və xüsusən də ötən il sentyabrın 2-də Ermənistan rəhbərliyinin qondarma “Dağlıq Qarabağ respublikası”nın “müstəqilliyi” münasibətilə göndərdiyi təbrik, həmçinin sentyabrın 9-da keçirilmiş dırnaqarası “prezident seçkiləri” sülh prosesinə ciddi zərbə vurdu. Indi isə vəziyyət tamamən başqadır artıq Azərbaycan ilə Ermənistan arasında artıq de-fakto sülh mövcuddur. İki ölkənin sərhədində bir neçə aydır sülh şəraiti hökm sürür. Amma bu prosesin məntiqi sonluğa çatdırılması üçün sülh müqaviləsi imzalanmalı və Ermənistanın Azərbaycana qarşı ərazi iddialarına son qoyulmalıdır. Hazırda Ermənistanda bu mövzuda ölkədaxili müzakirələrin başlanması müsbət addımdır. Lakin qeyd edilməlidir ki, Ermənistanın müstəqillik haqqında Bəyannaməsində Azərbaycanın Qarabağ bölgəsinin Ermənistanla birləşdirilməsinə və Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün pozulmasına birbaşa çağırışlar var və bu sənədə istinadlar da Ermənistanın Konstitusiyasında öz əksini tapıb. Həmçinin Ermənistanın digər normativ-hüquqi sənədlərində Azərbaycana qarşı ərazi iddiaları, Ermənistanın qoşulduğu bir çox konvensiyalarda və digər sənədlərdə Azərbaycanın Qarabağ üzərində suverenliyini tanımayan çoxsaylı qeyd-şərtlər mövcuddur. Ermənistanın beynəlxalq məhkəmələrdə Azərbaycana qarşı irəli sürdüyü iddiaların əsasını da Ermənistan tərəfindən Azərbaycanın suverenliyinin və ərazi bütövlüyünün tanınmaması, Qarabağın Azərbaycandan ayrılması kimi məsələlər təşkil edir. Bütün bunlar özlüyündə gələcək sülhə və bu sülhün əbədi olmasına təhdid törədir. Məsələ burasındadır ki, Azərbaycan və Ermənistan baş-başa olsa çoxdan bu məsələni həll etmişdik. Amma əfsuslar ki, orta da şər qüvvələr var. Bəlli bir məsələdir ki, Rəsmi Paris regionda vəziyyətin gərginləşməsinin səbəbkarıdır. Fransa regionda dağıdıcı siyasət həyata keçirərək od üstünə benzin tökmək prinsipindən çıxış edir. Bunun təbii ki, səbəblərini bilirik. Əlbəttə ki, Fransa Cənubi Qafqaz regionunda aparıcı mövqeyə nail olmaq və nüfuzunu gücləndirmək siyasəti yürüdür. Ermənistanın silahlandırılması da məhz sözügedən siyasətin təzahürüdür. Lakin bir məqamı unutmamaq lazımdır, hər an “Dərviş Parisi partlada bilər”. Fransanın və onun müttəfiqlərinin “səyi” nəticəsində AŞPA-da maneələrlə üzləşirik. Azərbaycan nümayəndə heyətinin etimadnaməsinin Avropa Şurası Parlament Assambleyasında ratifikasiya edilməməsi beynəlxalq riyakarlığın təzahürdür. Bu da onu sübut edir ki, Avropa Şurası Parlament Assambleyasının addımları dialoqa xidmət etmir və bu cür təşəbbüslər parlament platformasının ənənələri ilə ziddiyyət təşkil edir. Bizim fikrimizcə Azərbaycan nümayəndə heyətinin hüquqları bərpa olunmalıdır. Əks təqdirdə, Azərbaycan tərəfindən də Avropa Şurası və Avropa İnsan Hüquqları Məhkəməsində iştirak məsələsinə yenidən baxılacaq. Qeyd edilməlidir ki, Azərbaycanın Qoşulmama Hərəkatına 4 illik sədrliyi müddətində bu təsisatın beynəlxalq nüfuzu artıb. Yeni əməkdaşlıq sahələri yaradılıb və bu xüsusda parlament, gənclər ölçülərinin və qadın platformasının təsis olunması istiqamətində təşəbbüslər də irəli sürülmüşdür. Yəni hər bir halda Azərbaycan öz nüfuzunu dünya arenasında müdafiə etmək və daha da artırmaq iqtidarındadır. Belə olan halda AŞPA və bu kimi qurumlar ədalət tərəzilərinə çəki-düzən verməlidirlər.
Tural Sadıqov,
Masallı Gənclər evinin metodisti